Czy kawa jest zdrowa? Co musisz wiedzieć o czarnej kawie? 

Wiele osób nie wyobraża sobie dnia bez wypicia kawy… Ty też jesteś w tej grupie? Dzisiaj dowiesz się zatem kilku ciekawych informacji na temat kawy! Jakie są jej rodzaje? Czy kawa jest zdrowa? Poznaj właściwości kawy pod kątem funkcjonowania organizmu! Sprawdź też, czy ten napój może być spożywany, jeśli korzystasz z diet pudełkowych.

Właściwości kawy: poznaj historię i rodzaje tego napoju! 

Kiedy powstała czarna kawa? Właściwości tego napoju są analizowane przez dużo osób. Nie da się ukryć, że istnieją rozmaite rodzaje. Bardzo dużo osób pije po prostu czarną kawę. Po to, aby pokonać zmęczenie i mieć odpowiednio dużo energii do działania. 

Jaka jest historia takiego napoju, jak kawa? Czy jest zdrowa? Zanim się tego dowiesz, sprawdź najpierw to zagadnienie! Co ciekawe, owoce kawowca były znane już 2000 lat temu na terenie kontynentu afrykańskiego. Pierwotnie nie były one jednak parzone. W końcu ziarna stosowano w formie… dodatku do jedzenia.

Kiedy ludzie zaczęli parzyć kawę? Na ten temat krążą rozmaite opinie. Wielu ekspertów od tej dziedziny wskazuje na IX wiek i tereny Etiopii. Mniej więcej dwa wieki później kawa trafiła na Półwysep Arabski, a niedługo potem stała się popularna w całym regionie Bliskiego Wschodu.

Już w połowie XVI wieku, na terenie Stambułu, otwarto pierwszą kawiarnię, a ludzie zaczęli zastanawiać się, kiedy najlepiej pić kawę i w jakiej częstotliwości.

Należy podkreślić, że dawniej ludzie także nie mieli pewności, czy czarna kawa jest zdrowa. Napar z ziaren kawowca wzbudzał bowiem sporo kontrowersji. Szczególnie chodziło o pobudzające efekty, jakie generował. Doszło nawet do tego, iż był zakazany w niektórych miejscach (np. w Kairze).

Kiedy kawa zaczęła być znana na terenie Europy? Około XVII wieku. To właśnie wtedy kawa znalazła się na naszym kontynencie. Wszystko dzięki kupcom weneckim i arabskim handlarzom, którzy chcieli zrobić na tym po prostu dobry biznes.

Popularność czarnego napoju była coraz większa. Szczególnie przyczyniło się do tego Imperium Brytyjskie. A na terenie Anglii zaczęły powstawać pierwsze kawiarnie, które były najczęściej odwiedzane przez arystokratów.

W jakim okresie historycznym kawa przywędrowała zaś do Polski? Wiele źródeł podaje, że pierwsza kawiarnia została założona w 1683 roku. A to oznacza, że kawa była u nas znana już od około XVII wieku. Co ciekawe, pierwsze kawiarnie powstały w Gdańsku. Początkowo Polki i Polacy pili tak zwaną gorzką „małą czarną”. Potem pojawiało się coraz więcej odmian. A ludzie zadawali sobie m.in. pytanie, czy kawa z mlekiem jest zdrowa. Nie brakowało też dodatków w postaci śmietanki, czy cukru.

Jak pić kawę? Na co możesz się zdecydować? Do wyboru są rozmaite rodzaje. Bardzo popularna jest m.in. kawa rozpuszczalna. Cechuje się ona wieloma istotnymi aspektami. To m.in.: szybkość przyrządzenia (wystarczy ją bowiem zalać gorącą wodą i gotowe), mniejsza ilość kofeiny (w porównaniu do kawy sypanej), czy rozmaite warianty smakowe.

Nie brakuje także fanów kawy sypanej. Co warto wiedzieć na jej temat? Ten napój charakteryzuje się lepszą jakością ziaren kawowca. A to przekłada się na wyraźniejszy aromat i - co za tym idzie - smak. Kawa sypana nie zawiera substancji dodatkowych, aromatów smakowych, czy cukru. Dla wielu osób bardzo ważna jest relatywnie duża zawartość kofeiny (około 80 mg -140 mg w jednej filiżance). Dzięki temu można błyskawicznie uzyskać odpowiednio dużo energii do działania!

Co istotne, kawa sypana nie bierze udziału w skomplikowanych procesach technologicznych, które mogą negatywnie wpływać na utratę cennych składników odżywczych (chodzi tutaj przede wszystkim o kofeinę, związki fenolowe i składniki mineralne).

Jakie są jeszcze rodzaje? W większości przypadków klienci sięgają po kawę, aby nastąpił “efekt pobudzenia”. Nie każdy jednak tego chce. Dla Ciebie przede wszystkim liczy się smak kawy, a nie jej właściwości? W takim razie warto wiedzieć, że w sklepach z tym asortymentem może być również kupiona kawa bezkofeinowa.

Przez kogo jest ona najczęściej wybierana? Przez klientów, którzy chcą delektować się niesamowitymi walorami smakowymi, a nie zależy im np. na pobudzeniu. Taki napój może być spożyty bez obaw o każdej porze. Nawet przed snem (dzięki temu nie musisz potem obawiać się o bezsenność). Kawa bezkofeinowa jest bardzo uniwersalna. Możesz ją otrzymać korzystając np. z ekspresu automatycznego, kawiarki itd. Nic też nie stoi na przeszkodzie, aby przygotować z niej tak zwaną zalewajkę.

Kawa bez kofeiny może być otrzymana trzema metodami. Jakie są tutaj opcje do wyboru? Jedną z nich jest metoda ekstrakcji przy pomocy mieszaniny przemysłowych rozpuszczalników (opierających się na chlorku metylenu, czy octanie metylu). Z tej metody można skorzystać bardzo szybko. Dodatkowo jest ona relatywnie tania.

Drugi wariant to tak zwana metoda szwajcarska. Na skutek jej zastosowania można odkofeinować kawę przy pomocy procesu osmozy (zachodzącym w środowisku wodnym) i filtrów węglowych. Eksperci podkreślają, że ten wariant jest bardzo bezpieczny, co należy uznać za spory plus. 

Z kolei trzecia metoda dekofeinizacji to proces ekstrakcji, który odbywa się przy pomocy dwutlenku węgla. Czym cechuje się ten wariant? Jest to kolejne bezpieczne rozwiązanie. Dodatkowo nie trzeba obawiać się o walory smakowe i aromatyczne, które są na bardzo wysokim poziomie.

Inny rodzaj to kawa zbożowa. Bardzo popularna wśród starszych i młodszych. Co warto wiedzieć na jej temat? Kawa zbożowa to esencja z rozmaitych, prażonych zbóż. Mogą to być m.in. pszenica, jęczmień, orkisz, czy żyto. W składzie takich produktów nie brakuje rozmaitych dodatków. Są to m.in.: cykoria, burak cukrowy, przyprawy korzenne itp. 

Na pewno zaletą takiego rodzaju jest uniwersalność. Kawa zbożowa jest prażona przy wykorzystaniu rozmaitych składników. Dzięki temu można zdecydować się na takie napoje, które będą Ci odpowiadać pod kątem smaku i aromatu. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby dodawać do kawy zbożowej swoje ulubione dodatki (np. mleko). Co jeszcze się liczy? Kawa zbożowa może być podana w tradycyjnej formie lub jako kawa mrożona, która świetnie sprawdza się w czasie upalnych dni.

Popularność kawy powoduje, że producenci prześcigają się w wymyślaniu coraz to nowszych rozwiązań. Bardzo popularna jest zaś obecnie m.in. kawa w kapsułkach. Dlaczego? Jest ona chętnie wybierana przez najbardziej wymagające osoby…

Kawa w kapsułkach to idealnie wyselekcjonowana i wyważona porcja tego napoju, która jest szczelnie zamknięta w takim hermetycznym opakowaniu. Eksperci zaznaczają, że można tutaj liczyć na świetną jakość, smak i walory zapachowe. 

Kawa w kapsułkach jest też popularna ze względu na uniwersalność. W końcu zainteresowani mogą decydować się na rozmaite smaki. Selekcja może też odbywa się pod kątem zawartości kofeiny. Jakie rozwiązania cieszą się tutaj szczególnym zainteresowaniem? Chodzi nie tylko o klasyczne napoje, ale także o kawy mleczne i smakowe (np. waniliowe, z nutami owocowymi itd.).

Kto powiedział, że ten napój może być tylko czarny? Bardzo popularna jest również… zielona kawa. Właściwości tego napoju mogą być dla wielu zaskakujące! Warto zaznaczyć, że zielona kawa to niepalone ziarna, które są pozyskiwane z kakaowca. Co ciekawe, tego typu rozwiązania są polecane m.in. osobom, które chcą się skutecznie odchudzić. Redukcja masy ciała jest bowiem możliwa dzięki obecności kwasu chlorogenowego.

Rodzaje kawy: co jeszcze można pić? 

Powstaje coraz więcej rozmaitych rodzajów tego napoju. Jakie są z nich są szczególnie popularne?

• espresso: do jego przyrządzenia potrzebne są świeżo zmielone ziarna kawy. Napój powinien mieć gęstą konsystencję i wyraźną piankę na górze. Pojemność? Około 30 ml.
• espresso doppio: „doppio” to inaczej podwójny. W związku z tym pojemność wynosi około 60 ml. Tę kawę podaje się w filiżance do espresso. Obok powinna zaś znajdować się szklanka z wodą niegazowaną.
• ristretto: tutaj stosuje się bardzo małą ilość wody. Do przygotowania ristretto należy wykorzystać około 15 ml. Dzięki temu uzyskasz bardzo intensywny napój i głęboki aromat, który szybko doda Ci energii!
• macchiato: espresso z kilkoma kroplami mleka. Mamy tutaj dwa główne rodzaje - macchiato caldo (espresso z ciepłym mlekiem) i macchiato freddo (espresso z niewielką ilością zimnego mleka)
• cappuccino: w składzie tej kawy znajduje się 125 ml spienionego mleka (należy zastosować zimne mleko, które pod wpływem gorącej pary jest ubijane na gęstą piankę) i 25 ml tradycyjnego espresso
• lungo (americano): ten rodzaj kawy zawiera mniej więcej od 130 ml do 170 ml. Lungo ma sporo kofeiny (z powodu długiego parzenia). Co ciekawe, intensywność smaku i walory zapachowe są zaś zdecydowanie słabsze w porównaniu do klasycznego espresso
• latte macchiato: napój mleczny. Ta kawa składa się z 75% mleka oraz 25% espresso. Latte macchiato ma 3 warstwy (spienione mleko, espresso, gorące mleko)
• mocha: do espresso jest dodawana czekolada (może być gorzka, mleczna, czy syrop czekoladowy). Na samej górze znajduje się zaś bita śmietana
• caffe latte (flat white): odmiana kawy z mlekiem podawana w klasycznej filiżance cappuccino. Do podwójnego espresso dodaje się mleko i trochę spienionej pianki mlecznej
• freddo: espresso na zimno. Podawane jest np. w formie wystudzonej kawy. Można też dodać kostki lodu
• romano: to espresso z dodatkiem skórki cytrynowej albo kilku kropel soku cytrynowego. Taka kawa jest bardzo orzeźwiająca
• caffe coretto: espresso z dodatkiem alkoholu (np. koniaku, brandy, czy whisky)
• kawa po wiedeńsku: stanowi połączenie filiżanki espresso i bitej śmietanki
• kawa po irlandzku: espresso wraz z dodatkiem whisky, brązowego cukru i bitej śmietany
• cafe frappe: aby ją przygotować, potrzeba użyć kawy rozpuszczalnej (lub espresso), którą należy zaparzyć i potem ostudzić. Następnie kawa powinna być zmiksowana do uzyskania piany. Po przelaniu do szklanki należy dodać jeszcze kilka kostek lodu

Kawa: właściwości mogą być dla Ciebie zaskakujące! 

Nie masz pojęcia, czy np. kawa z ekspresu jest zdrowa? Wiele argumentów przemawia za piciem tego napoju. Eksperci zauważają, że kawa nie tylko pobudza. Dzięki temu mamy więcej energii do pracy (w domu/mieszkaniu/firmie). Kawa pozytywnie wpływa też na pamięć krótkotrwałą i samopoczucie.

Ten napój stanowi źródło flawonoidów, które korzystnie wpływają na działanie organizmu.

Co ciekawe, kawa dobrze oddziałuje na perystaltykę jelit oraz pracę układu trawiennego.

Jakie są inne zalety?

• zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób neurodegeneracyjnych (np. Alzheimer)
• poprawa metabolizmu glukozy
• mniejsze ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2

Lubisz taki napój, jak kawa? Właściwości zdrowotne są naprawdę bardzo liczne! Nie dziwi zatem, że kawa jest tak popularna. 

Negatywne właściwości kawy…

Nie wiesz, czy kawa z kawiarki jest zdrowa? Ciągle się nad tym zastanawiasz? Jakie cechy ma kawa? Właściwości negatywne też powinny być przez Ciebie sprawdzone!

Jak praktycznie wszystko, także ten czarny napój ma minusy. Jeśli kawa będzie spożywana w nadmiernych ilościach, to trzeba liczyć się m.in. z ograniczeniem wchłaniania białka i żelaza, czyli dwóch bardzo ważnych składników.

Na tym się jednak nie kończy. Zbyt duże ilości kawy przyczyniają się też do wypłukiwania magnezu, potasu i wapnia z organizmu. Należy być zatem rozważnym! Jeśli np. nie wiesz, czy możesz pić kawę i w jakich ilościach (dziennie), to skontaktuj się z naszymi dietetykami pracującymi dla Fit Apetit.

Analizowany dzisiaj napój zawiera kafestol i kahweol. A te składniki przyczyniają się do większego poziomu cholesterolu we krwi.

Eksperci zaznaczają, że kawa może mieć negatywne znaczenie na układ krążenia i zmniejszać gęstość kości.

Kawa w rozsądnych ilościach nie powinna zaszkodzić nerkom, czy wątrobie!

Zatem kawa zdrowa czy nie? Wszystko zależy od indywidualnego przypadku. Niektórym ten napój może faktycznie zaszkodzić, dlatego warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.

Kiedy pić kawę? 

Czy czarna kawa jest zdrowa? Bardzo ważne jest umiarkowanie. Jeśli będziesz pić kawę w rozsądnych ilościach (maksymalnie 3,4 filiżanki na dobę), to ten napój nie powinien Ci zaszkodzić. A Ty będziesz korzystać z jego pozytywnych właściwości.

Oczywiście, chcemy po raz kolejny zaznaczyć, że każdy przypadek jest inny. To, czy kawa bardziej pomoże czy może zaszkodzi zależy m.in. od wieku i ewentualnych schorzeń. Jeśli masz jakieś wątpliwości w tym temacie, to zgłoś się do lekarza i wykonaj odpowiednie badania.

Nie wiesz, czy kawa z mlekiem jest zdrowa? Ten rodzaj jest przede wszystkim polecany osobom, które cierpią np. na choroby żołądka. Kawa z mlekiem jest zdecydowanie mniej kwaśna i łagodniej działa na błony śluzowe przewodu pokarmowego (a przy okazji m.in. odpowiednio pobudza).

Coraz większe zainteresowanie wzbudza zielona kawa, która zawiera m.in. więcej polifenoli. W związku z tym bardziej korzystnie działa na organizm.

Kiedy pić kawę? Na pewno nie poleca się tego robić tuż przed snem. W końcu przez to będzie Ci potem o wiele trudniej zasnąć.

Kawa a catering dietetyczny

Chcesz się np. odchudzić? Z tego względu zdecydowałeś się na diety pudełkowe od Fit Apetit? Nie wiesz jednak, czy kawa jest zdrowa? Zastanawiasz się, czy można spożywać ten napój w trakcie odchudzania?

To zależy! Generalnie 100 g ziaren to jedynie około 0,5 kcal. A to oznacza, że zwykła „mała czarna” bez dodatków praktycznie w ogóle nie jest kaloryczna.

Jeśli jednak lubisz pić kawę np. z mlekiem i cukrem, to wtedy sprawa wygląda już zdecydowanie inaczej. Nawet kilka takich filiżanek może zaburzyć ustalone przez dietetyków zapotrzebowanie na kalorie. Warto zatem skontaktować się z ekspertami od Fit Apetit, którzy Ci wszystko dokładnie wytłumaczą. Dzięki temu będziesz wiedzieć, czy możesz pić kawę. A jak tak, to w jakich ilościach dziennie, aby po prostu osiągnąć swój główny cel (czyli np. skutecznie się odchudzić).

Eksperci doradzają (jeśli chcesz koniecznie dodawać mleko do kawy), aby ten produkt miał np. tylko 0,5% tłuszczu.

Czy kawa jest zdrowa? Podsumowanie 

Istnieją rozmaite rodzaje kawy (np. rozpuszczalna, bezkofeinowa, zbożowa, zielona, czy w kapsułkach).

Jakie są najważniejsze właściwości kawy? To np.: pobudzenie do działania, poprawa pamięci krótkotrwałej, lepsza praca układu trawiennego i zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.

Jeżeli kawa będzie spożywana w zbyt dużych ilościach, to trzeba liczyć się np.: z ograniczeniem wchłaniania białka i żelaza, czy wypłukiwaniem potasu i wapnia z organizmu. Ten napój może też negatywnie działać na układ krążenia.

Nie wiesz, czy w Twojej sytuacji możesz pić kawę? Masz np. pewne kłopoty zdrowotne? Skontaktuj się zatem z lekarzem. Ekspert doradzi Ci, czy kawa w Twoim przypadku jest wskazana. A jak tak, to w jakich ilościach (na dobę).

Czy kawa może być stosowana wraz z dietami pudełkowymi? Tak. Najlepiej jednak zdecydować się na sam czarny napój (bez dodatku mleka i cukru).

Chcesz uzyskać więcej informacji? Zachęcamy zatem do kontaktu z dietetykami Fit Apetit!

Autor: Dietetyk kliniczny FitApetit

Czytaj więcej:

• Indeks sytości - Co to jest i dlaczego jest ważny?
• Uzależnienie od jedzenia: objawy i sposoby walki
• Jak szybko pozbyć się zakwasów po treningu - sprawdzone sposoby
• Nie jem dużo, ćwiczę, a tyję. Dlaczego? Rozwiązujemy zagadkę!
• Produkty light w diecie - czy są naprawdę zdrowe? | FitApetit
• Dieta DASH: Co to jest, dla kogo, plan działania i korzyści
• Dieta Low FODMAP: Lista produktów, przepisy i porady | FitApetit
• Jak zmniejszyć i zahamować apetyt - efektywnie i skutecznie?
• Czy dieta pudełkowa jest zdrowa? Odpowiadamy!
• Ładunek glikemiczny - Co to jest i co warto o Nim wiedzieć?