Uzależnienie od jedzenia – czym jest, jak je rozpoznać, jak sobie z nim radzić?
Gdy słyszymy słowo „uzależnienie”, najczęściej myślimy o wyniszczających nałogach jak np. narkotyki, alkohol, papierosy, hazard. Rzadko kiedy przychodzi nam na myśl, że można być uzależnionym od czynności niezbędnej do życia. A tym właśnie jest kompulsywne objadanie się. Nałóg niezwykle trudny do wyleczenia, bo przecież nie możemy wyeliminować produktów spożywczych z naszego życia.
Czym jest nałogowe objadanie się?
Jedzenie stanowi swoiste paliwo dla naszego organizmu. I tak postrzegać je będzie osoba zdrowa. Sięga ona najczęściej po zbilansowane posiłki, które dostarczą jej energii, witamin i innych składników odżywczych. Zasiada do jedzenia regularnie, choć zdarza się jej czasami podjadać. Skonsumowanie paczki chipsów czy pudełka popcornu do filmu w kinie nie stanowi jeszcze zagrożenia. Problem pojawia się wtedy, gdy zaczynamy jeść kompulsywnie.
Uzależnienie od jedzenia to nie jest zwykłe podjadanie. Nie ma też nic wspólnego z zachciankami ciążowymi czy tymi przed miesiączką. O chorobie mówimy w sytuacji, gdy chory spożywa w krótkim czasie ogromne ilości pokarmu, najczęściej pod wpływem silnych emocji. Najczęściej są to negatywne uczucia, które mają chwilowo pocieszyć i wypełnić pustkę. W ten sposób chory próbuje sobie radzić ze stresem, złością, smutkiem, opuszczeniem. Po zakończeniu rytuału, osoba cierpiąca na nałóg jedzenia najczęściej czuje wstyd i poczucie winy.
Uzależnieni od jedzenia na pewnej płaszczyźnie przypominają alkoholików. Ich nałóg tworzy samo napędzające się koło. Kompulsywne objadanie się wywołuje wstyd i rozczarowanie. Te emocje z kolei mogą sprawiać, że ponownie sięgają oni po jedzenie, zapadając się coraz bardziej w swoją otchłań.
Nałogowe objadanie się – jakie skutki może wywołać?
Choć bardzo często nałogowe objadanie się jest bagatelizowane przez społeczeństwo, stanowi poważny problem i zagrożenie dla zdrowia oraz życia osoby chorej. Uzależnienie odciska swoje piętno na zdrowiu fizycznym i psychicznym. Uzależnienie od jedzenia leczenie należy jak najszybciej rozpoznać i wprowadzić, ponieważ może doprowadzić do innych schorzeń. Mowa tu o bulimii, która polega na kompulsywnym objadaniu się i prób usuwania treści żołądkowej poprzez wywoływanie wymiotów; oraz o anoreksji. Chory bowiem może wystraszyć się swoich napadów głodu i unikać wszelkich pokarmów.
Nadmierne objadanie się negatywnie wpływ na przewód pokarmowy i pracę serca. Zaburza pracę poszczególnych organów i może prowadzić do uszkodzenia trzustki, powstania insulinooporności i cukrzycy. Anoreksja i bulimia również mają destrukcyjny wpływ na organizm: niszczą zęby, przełyk, narządy wewnętrzne, tarczycę.
Uzależnienie od jedzenia jak leczyć – najpierw poznaj objawy
Uzależnienie od jedzenia diagnozowane jest najczęściej podczas rozmowy ze specjalistą. Alarmowe sygnały mogą już zauważyć nasi bliscy. Co powinno nas zaniepokoić?
- Obsesyjne myśli o jedzeniu, tłumiące wszystkie inne myśli i potrzeby.
- Problemy z koncentracją, wywołane przez myśli o jedzeniu.
- Obsesyjne odchudzanie.
- Brak uczucia nasycenia po standardowym posiłku. Chory często nie może przestać konsumować do momentu pojawienia się bólu.
- Poczucie winy, rozbicie, smutek po napadzie objadania się.
Bardzo często osoby cierpiące na kompulsywne objadanie się, zdają sobie sprawę ze swojego problemu. Nie potrafią i nie chcą jednak stawić im czoła. Niezbędna będzie terapia uzależnienia od jedzenia. Trudno im jednak skonfrontować się ze swoim nałogiem, ponieważ czują się zawstydzone i boją się konfrontacji z problemami.
Uzależnienie od jedzenia – jak z tym walczyć? Czy to możliwe?
Nie istnieją magiczne tabletki i leki na uzależnienie od jedzenia. Choroby nie pozbędziemy się łykając pastylki. To problem, któremu trzeba stawić czoła. Najlepiej jest udać się na terapię. Najważniejsze to przyznać się przed sobą: „Jestem uzależniona od jedzenia” – to ogromny wyczyn dla osoby, która zmaga się z nałogiem i pierwszy krok do zmiany sytuacji.
Odwyk od jedzenia będzie wymagać wiele samozaparcia i wprowadzania istotnych zmian do swojego życia. Należy w pełni kontrolować nawyki żywieniowe. Osoba przechodząca terapię powinna spożywać wyłącznie konkretne posiłki, o określonych porach. W przerwach między jedzeniem, warto znaleźć sobie zajęcie, które odwróci myśli od jedzenia. Może być to rozwijalnie hobby, czytanie książki, spotkanie z bliskimi, trening. Należy postawić na pełnowartościowy jadłospis, który zaspokoi uczucie głodu i dostarczy organizmowi niezbędnej liczby kalorii oraz wartości odżywczych.
Gdy osoba cierpiąca na nałogowe objadanie się poczuje, że zbliża się atak choroby, powinna znaleźć sobie zajęcie Pomocne bywają ćwiczenia na wycieszenie jak medytacja oraz joga.
Pomoc w terapii
Leczenie uzależnienia od jedzenia może być dość trudne. Warto więc dobrze przemyśleć cały proces, bo będzie wymagało to czasu. Ogromnym wsparciem dla terapii może być dieta pudełkowa. Będziesz codziennie otrzymywać zestaw smacznych i odpowiednio zbilansowanych posiłków. Nie będziesz więc mieć pretekstu do wizyty w sklepach i gromadzenia dodatkowego jedzenia w domu. Menu układane jest przez dietetyków klinicznych, który dbają, by dania dostarczały wszelkich substancji odżywczych.
Gotowych pięć dań możesz rozłożyć na spożycie w ciągu całego dnia. W ten sposób o wiele łatwiej jest zaplanować posiłki, bez dodatkowego stresu. Można też zabrać je ze sobą do pracy lub w podróż.
Bibliografia:
1. Food addiction: true or false? Corsica, Joyce A; Pelchat, Marcia L
2. Food Addiction? Gold, Mark S. MD; Graham, Noni A. MPH; Cocores, James A. MD; Nixon, Sara Jo PhD
3. Binge Eating Disorder and Food Addiction, N. Gearhardt, Ashley; A. White, Marney; N. Potenza, Marc, Current Drug Abuse Reviews, Volume 4, Number 3, 2011, pp. 201-207(7)
4. Food Addiction: Implications for the Diagnosis and Treatment of Overeating, Rachel C. Adams, Jemma Sedgmond, Leah Maizey, Christopher D. Chambers, Natalia S. Lawrence
5. FOOD ADDICTION-DIAGNOSIS AND TREATMENT, Ivan Dimitrijeviü, Nada Popoviü, Vera Sabljak, Vesna Škodriü-Trifunoviü, Nina Dimitrijeviü
Autor: Dietetyk kliniczny FitApetit
Czytaj więcej:
- Jak szybko pozbyć się zakwasów po treningu - sprawdzone sposoby
- Nie jem dużo, ćwiczę, a tyję. Dlaczego? Rozwiązujemy zagadkę!
- Produkty light w diecie - czy są naprawdę zdrowe? | FitApetit
- Dieta DASH: Co to jest, dla kogo, plan działania i korzyści
- Dieta Low FODMAP: Lista produktów, przepisy i porady | FitApetit
- Jak zmniejszyć i zahamować apetyt - efektywnie i skutecznie?
- Czy dieta pudełkowa jest zdrowa? Odpowiadamy!
- Ładunek glikemiczny - Co to jest i co warto o Nim wiedzieć?
- Dieta keto dla cukrzyka typu 1 - Poznaj zasady przy cukrzycy
- Dieta keto - jak długo można stosować dietę ketogeniczną?