Sód – właściwości, obecność w diecie

Sód jest mikroelementem powszechnie dostępnym, dostarczanym do naszych organizmów najczęściej wraz z pożywieniem. Znajdziemy go w pieczywie, warzywach, mięsie, a nawet w przyprawach. Pierwiastek mineralny pełni niezwykle istotną rolę w ludzkim organizmie. Jest bardzo ważny dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Pomaga też w dbaniu o gospodarkę wodną ciała.

Co to jest sód i jaką rolę pełni?

Sód każdy z nas zna z lekcji chemii. Na tablicy Mendelejewa znajdziemy go pod symbolem Na. Jest to pierwiastek powszechnie występujący w przyrodzie. Znajdziemy go nie tylko w roślinach i zwierzętach, ale i w ciele człowieka.

Pierwiastek sód jest niezwykle istotny dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego ciała. Odpowiada za prawidłowe ciśnienie krwi i funkcjonowanie układu krążenia. Ponadto dba o właściwe funkcjonowanie błon komórkowych. Bierze udział też w przewodzeniu impulsów nerwowych, a jego niedobór może skutkować nawet udarem mózgu.

Pierwiastek jest niezwykle istotny dla utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej. Niedobór minerału może doprowadzić do kwasicy, która skutkuje osteoporozą.

Sód należy do grupy elektrolotów. W związku z tym, wspólnie z wapniem, potasem i magnezem odpowiadają na prawidłowe funkcjonowanie gospodarki wodnej w ludzkim organizmie. Najczęściej dostarczany jest z pożywieniem, a wydalany z potem, moczem oraz kałem. Utrzymywany na właściwym poziomie ułatwia przyswajanie witamin, aminokwasów oraz glukozy.

Zapotrzebowanie na sód i obecność w diecie

Dzienne zapotrzebowanie człowieka na sód zróżnicowane jest pod względem wieku, płci oraz indywidualnych uwarunkowań. Osoby aktywne fizycznie, regularnie uprawiające sport, będą potrzebowały, aby więcej tego składnika trafiało do ich codziennej diety.

Średnio przyjmuje się, że dorosły, zdrowy organizm ludzki potrzebuje od 1300 do 1500 miligramów sodu dziennie. Bardzo ważne jest to, aby przyjmować nie mniej, niż 700 mg w ciągu doby. Może do zaburzyć gospodarkę lipidową. Co ciekawe, o wiele częściej dochodzi o nadmiaru sodu w organizmie, niż niedoboru.

Sód dostarczamy ciału głównie za pomocą diety. Pierwiastek obecny jest m.in. w:

• Mięsie,
• Wędlinach,
• Kiszonkach,
• Serach,
• Pieczywie,
• Rybach,
• Maśle,
• Oliwkach,
• Czekoladzie,
• Sosie sojowym,

Ochrona przed odwodnieniem

Jak wspomnieliśmy, sód wydalany jest przez ludzki organizm wraz z potem, moczem oraz kałem. Dlatego tak ważne jest, aby osoby aktywne fizycznie dbały o dostarczanie tego składnika swojemu ciału. Regularne treningi mogą doprowadzić do odwodnienia, a wraz z nim do wypłukania z organizmu sodu, magnezu oraz wapnia. Sposobem, który może uchronić nas przed wspomnianymi konsekwencjami jest spożywanie wody. Od 1,5 do 3 litrów w ciągu doby.

Sód – niedobór – objawy

W dzisiejszym świecie trudno o niedobór sodu w organizmie. Może on jednak wiązać się z występowaniem problemów zdrowotnych jak np. biegunki, nadmierną potliwość, zaburzenia pracy nerek, niewydolność wątroby czy wymioty.

Niedobór sodu czyli hiponatremia może być również wywołana przez niedożywienie oraz długotrwałe narażenie na działanie stresu. Bardzo ważne jest to, że objawy, wskazujące na niedobór sodu nie są ani wyjątkowe, ani charakterystyczne. Dlatego, jeśli się powtarzają, warto skonsultować się z lekarzem, który przeprowadzi szczegółowe badania, w celu postawienia diagnozy.

Wśród objawów niedoboru sodu znajdziemy:

• Bóle głowy,
• Zawroty głowy,
• Nudności,
• Wymioty,
• Osłabienie organizmu,
• Uczucie pragnienia,
• Suchość w ustach,
• Skurcze mięśni.

Nadmiar sodu w organizmie – objawy

Nasz styl życia o wiele częściej prowadzi do nadmiaru sodu w organizmie, aniżeli do jego niedoborów. To hipernatermia. Jest ona skutkiem częstego sięgania po wysokoprzetworzoną żywność. Mowa o m.in.: fastfoodach, chipsach, gotowych daniach, smażonych potrawach. Jeśli wysoki stan sodu zdarza się sporadycznie, ludzkie ciało bez problemu sobie z nim poradzi. Długotrwałe utrzymywanie wysokiego poziomu sodu może mieć negatywne skutki:

• Kamica nerkowa,
• Nudności,
• Senność,
• Drżenie mięśni,
• Nadciśnienie,
• Udar mózgu,
• Rak żołądka,
• Osteoporoza,
• Insulinooporność,
• Otyłość.

Nadmiar sodu może powodować obrzęki i opuchliznę. Może również pogarszać stan innych, współistniejących chorób.

Suplementacja sodu

Po roztwór sodu lekarze sięgają najczęściej w przypadku niedożywienia lub silnego odwodnienia. W innych przypadkach poziom pierwiastka może być kontrolowany poprzez dietę. Osoby z hipernatermią powinny ograniczyć spożywanie posiłków o wysokiej zawartości sodu. Wiąże się to z wyeliminowaniem z jadłospisu żywności o wysokim stopniu przetworzenia. Stawia się na produkty niskokaloryczne, świeże warzywa, owoce, przy jednoczesnym ograniczeniu soli.

Czytaj więcej:

• Fruktoza - słodsza alternatywa dla cukru. Czy jest zdrowa?
• Co to jest glukoza - Dlaczego jest niezbędna dla organizmu?
• Kofeina - wszystko co powinieneś o niej wiedzieć!
• Tłuszcze trans - Co to są i dlaczego należy ich unikać
• Co to są prebiotyki i dlaczego warto je stosować?
• Probiotyki - Odkryj tajemnicę zdrowego układu trawiennego
• Owoce bogate w białko - Tabela: zawartość białka w owocach
• Warzywa bogate w białko TABELA - jakie warzywa mają dużo białka?
• Jaki alkohol ma najmniej kalorii? - tabela kaloryczności!
• Biała dieta - Co jeść po wybielaniu zębów, a czego unikać?