Czym jest podstawowa przemiana materii?
Pojęcie podstawowej przemiany materii (PPM) często pojawia się w dietetyce. Postaram się przedstawić najważniejsze informacje na ten temat. Zacznijmy jednak od pojęcia metabolizmu, czyli wszystkich przemian biochemicznych (anabolizmu - synteza złożonych związków oraz katabolizmu - rozkład związków organicznych) i przemian energetycznych zachodzących w naszym organizmie. PPM jest częścią tegoż metabolizmu.
Czym dokładnie jest podstawowa przemiana materii? Stanowi ona najniższym poziom przemian energetycznych w organizmie człowieka, warunkujący dostarczanie energii niezbędnej do zachowania podstawowych funkcji życiowych (m.in. praca układów: nerwowego, pokarmowego krążenia i oddechowego) zachodzących u człowieka na czczo, po przynajmniej 12 godzinnym odpoczynku fizycznym i psychicznym oraz najlepiej po 30 min przebywaniu w pozycji leżącej. Wartości PPM uzależnione są od wielu czynników, wśród których możemy wymienić płeć, wiek, wagę, wzrost, aktywność fizyczną stan fizjologiczny, zdrowia i odżywienia. Największy udział w PPM ma praca układu trawiennego wraz z wątrobą (ponad ¼ jej wartości).
Jak mogą zmieniać się wartości tego wskaźnika? Należy pamiętać, iż:
· Po 21 r.ż. jego wartość spada stopniowo o około 2% rocznie;
· Podwyższone wartości obserwuje się u kobiet w okresie menopauzy;
· W II trymestrze ciąży oraz w okresie laktacji wzrasta nawet o 20-25%;
· Kobiety posiadają niższe wartości PPM - średnio o ok. 7% mniej od mężczyzn;
· U sportowców bywa wyższa o ok. 6%;
· Wzrost temperatury ciała o 10C powoduje jego wzrost o mniej więcej 12%;
· Wpływ na wartość PPM mają także warunki klimatyczne – wyższe poziomy obserwowane u osób mieszkających w krajach północnych w porównaniu do krajów tropikalnych;
· Na wysokość podstawowej przemiany materii wpływa również gospodarka hormonalna (główną rolę odgrywają hormony tarczycy).
Czy samodzielnie możemy wyliczyć jej wartość? Oczywiście, że tak :) W tym celu korzysta się najczęściej ze wzoru Harrisa i Benedicta. Podczas jego obliczania brane są pod uwagę następujące parametry - płeć, wiek, masa i wysokość ciała. Poniżej przedstawiam dokładny wzór Harrisa i Benedicta:
· Dla kobiet
665,09 + [9,56 x waga (w kg)] + [1,85 x wzrost (w cm)] - [4,67 x wiek]
· Dla mężczyzn
66,47 + [13,75 x waga (w kg)] + [5,0 x wzrost (w cm)] - [6,75 x wiek]
Obecnie w intrenecie znajdziecie nie jedną stronę, która ułatwi Wam obliczenie wartości wskaźnika podstawowej przemiany materii. Często uznaje się, iż nie powinniśmy stosować diet odchudzających o niższej kaloryczności od naszej wartości PPM. Należy pamiętać, iż jego wysokość będzie się zmieniała wraz ze spadkiem naszej wagi. Zwróć się do nas po konsultacje i zamów catering dietetyczny we Wrocławiu, Poznaniu czy innego miasta w Polsce.
Emilia Pilchowska - dietetyk Fit Apetit
Czytaj więcej:
- Zespół jelita drażliwego – czym jest i z czym się wiąże?
- Czym jest maltodekstryna i w jaki sposób powstaje?
- L-karnityna – co to za substancja?
- Dieta na masę mięśniową – co i ile jeść aby zbudować mięśnie?
- Dieta przy refluksie żołądka - co i ile jeść?
- Dieta przy cukrzycy - co wolno jeść, a czego nie?
- Żywienie i dieta - Dna moczanowa / Podagra
- Dieta przy chorej wątrobie
- Ektomorficy - Jaka dieta dla ektomorfika?
- Mezomorficy - Jaka dieta dla mezomorfika?